Boğazda çıkan bezeler neden olur ve nasıl tedavi edilir?

Boğazda çıkan bezeler, genellikle lenf düğümlerinin şişmesi sonucu oluşan yaygın bir durumdur. Lenf düğümleri, vücudun bağışıklık sisteminin önemli bir parçasıdır ve enfeksiyonlarla savaşmaya yardımcı olur. Boğaz bölgesindeki bezelerin şişmesi, çoğunlukla basit enfeksiyonlardan kaynaklansa da, bazen daha ciddi sağlık sorunlarının belirtisi olabilir. Bu yazıda, boğazda bezelerin nedenlerini ve tedavi yöntemlerini detaylıca ele alacağız.

Boğazdaki bezelerin şişmesi, genellikle vücudun bir enfeksiyon veya iltihaba verdiği tepkidir. İşte en sık görülen nedenler:

• Enfeksiyonlar: Viral veya bakteriyel enfeksiyonlar, boğaz bezelerinin en yaygın nedenidir. Örneğin, soğuk algınlığı, grip, bademcik iltihabı (tonsilit), farenjit veya mononükleoz gibi hastalıklar lenf düğümlerinin şişmesine yol açabilir.
• Alerjik Reaksiyonlar: Bazı alerjiler, boğaz bölgesindeki lenf düğümlerinin şişmesine neden olabilir. Bu, vücudun alerjenlere karşı verdiği bağışıklık tepkisinin bir sonucudur.
• Otoimmün Hastalıklar: Romatoid artrit veya lupus gibi otoimmün hastalıklar, bağışıklık sisteminin vücudun kendi dokularına saldırmasına neden olarak bezelerin şişmesine yol açabilir.
• Diş ve Diş Eti Problemleri: Diş apsesi, diş eti iltihabı gibi ağız içi enfeksiyonlar, boğaz bölgesindeki lenf düğümlerini etkileyebilir.
• Daha Nadir Nedenler: Tüberküloz, HIV gibi ciddi enfeksiyonlar veya lenfoma gibi kanser türleri de boğaz bezelerine neden olabilir, ancak bu durumlar daha az yaygındır.

Boğaz bezeleri şiştiğinde, aşağıdaki belirtiler eşlik edebilir:

• Boğaz ağrısı veya yutma güçlüğü.
• Bezelerin olduğu bölgede hassasiyet veya ağrı.
• Ateş, halsizlik veya üşüme gibi genel enfeksiyon belirtileri.
• Bezelerin boyutunda artış veya sertleşme (özellikle uzun süreli şişliklerde dikkat edilmelidir).

Boğaz bezelerinin nedenini belirlemek için bir doktor muayenesi gereklidir. Teşhis süreci şunları içerebilir:

• Fiziksel Muayene: Doktor, bezelerin boyutunu, şeklini ve hassasiyetini değerlendirir.
• Kan Testleri: Enfeksiyon veya otoimmün hastalıkları tespit etmek için tam kan sayımı veya diğer kan testleri yapılabilir.
• Görüntüleme Testleri: Ultrason veya BT taramaları, bezelerin yapısını incelemek için kullanılabilir.
• Biyopsi: Şüpheli durumlarda, bezelerden küçük bir doku örneği alınarak kanser veya diğer ciddi durumlar kontrol edilir.

Tedavi, altta yatan nedene bağlı olarak değişir. İşte yaygın tedavi seçenekleri:

• Enfeksiyon Kaynaklı Bezeler: Viral enfeksiyonlar genellikle kendiliğinden iyileşir; dinlenme, bol sıvı tüketimi ve ağrı kesiciler önerilir. Bakteriyel enfeksiyonlarda ise antibiyotik tedavisi uygulanır.
• Alerjik Reaksiyonlar: Antihistaminik ilaçlar veya alerjenlerden kaçınma, şişliği azaltmaya yardımcı olabilir.
• Otoimmün Hastalıklar: Bu durumlarda, bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar veya kortikosteroidler kullanılabilir.
• Diş Problemleri: Diş hekimi müdahalesi, apsenin boşaltılması veya antibiyotik tedavisi gerekebilir.
• Ciddi Durumlar: Kanser veya tüberküloz gibi nedenlerde, özel tedavi planları (kemoterapi, radyoterapi veya uzun süreli ilaç tedavisi) uygulanır.

Hafif vakalarda, aşağıdaki yöntemler semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir:

• Ilık tuzlu su ile gargara yapmak boğaz ağrısını ve şişliği azaltabilir.
• Bol su içmek ve dinlenmek, vücudun enfeksiyonla savaşmasını destekler.
• Ağrı ve ateş için reçetesiz ağrı kesiciler (örneğin, parasetamol) kullanılabilir, ancak doktora danışılmalıdır.

Aşağıdaki durumlarda derhal tıbbi yardım alın:

• Bezeler 2-4 haftadan uzun süre şiş kalırsa.
• Bezeler sert, hareket etmeyen veya hızla büyüyorsa.
• Ateş, gece terlemeleri veya açıklanamayan kilo kaybı eşlik ediyorsa.
• Yutma veya nefes almada güçlük varsa.

Sonuç olarak, boğazda çıkan bezeler çoğunlukla geçici ve zararsızdır, ancak altta yatan nedeni belirlemek için doktor kontrolü önemlidir. Erken teşhis ve uygun tedavi, komplikasyonları önlemeye yardımcı olur.