Boğaz ameliyatı, genellikle boğazın her iki tarafında bulunan bademciklerde oluşan iltihap gibi sorunların tedavisi için gerçekleştirilen bir cerrahi müdahaledir. Bademcikler, mikroplarla savaşma gibi önemli bir işlevi olan lenfoid dokulardır. Ancak çeşitli enfeksiyonlar nedeniyle bademciklerin iltihaplanması hastalıklara yol açabilir. Bu durum özellikle 3-15 yaş aralığındaki çocuklarda yaygın olarak görülür, ancak yetişkinler ve yaşlılar da bu riski taşır. Genellikle boğaz ağrısı ile karıştırılan bademcik iltihabı, boğaz ameliyatı ile tedavi edilebilir. Rahatsızlık, kulaklara kadar yayılabilen boğaz ağrısı, ateş, boyunda şişme ve yutma güçlüğü gibi belirtilerle kendini gösterir. Şişme çok fazla olduğunda, uykuda horlama ve solunum zorluğu gibi etkiler görülebilir. Bu durumda yapılan muayene ve tetkiklerle teşhis edilen bademcik iltihabı, ameliyatla tedavi edilir.

Boğaz ameliyatı, iltihaplanan bademciklerin cerrahi olarak çıkarılması amacıyla yapılır. Geçmişte bu ameliyatlar daha sık yapılmaktaydı. Ancak antibiyotiklerin yaygın kullanımıyla birlikte bademcik ameliyatlarının sayısında azalma olmuştur. Boğaz ameliyatı, sıkça bademcik iltihabı oluşumunda, solunum ve yutma güçlüğü olduğunda, bademcik tümörü şüphesinde yapılır. Boğaz ameliyatı kararı, hastanın son bir yılda yediden fazla, yıl içinde beşin üzerinde ya da son üç yılda her sene en az üç defa bademcik iltihabı geçirmesi halinde alınabilir. Ayrıca antibiyotik kullanması sakıncalı olan kişilerde ve önceden apse geçirenlerde de boğaz ameliyatı yapılabilir.

Geçmişte lokal anestezi kullanılsa da günümüzde boğaz ameliyatları genellikle genel anestezi altında gerçekleştirilir ve ameliyat yarım saat ile bir saat arasında tamamlanır. Bademcikler bulundukları yerden çıkarılır. Ameliyatta elektrikli koter, bıçak, koblasyon, radyofrekans, harmonik bıçak, lazer ve termal enerji gibi çeşitli gereçler kullanılabilir. En yaygın kullanılan yöntem ise soğuk diseksiyon yöntemidir. Bademcikler alındıktan sonra kanama durdurulur, ancak yara yeri kapatılmaz. Genellikle hastalar aynı gün içinde taburcu edilebilir.

Diğer cerrahi işlemler gibi, boğaz ameliyatının da bazı riskleri bulunmaktadır. Anestezi riskleri, kusma ve bulantı, ağrı, şişlik, ödem, solunum zorluğu ve dokularda zedelenme gibi komplikasyonlar meydana gelebilir. Hastalarda ilk gün içinde veya kabuklanma sonrasında kanama görülebilir, ancak bu tür kanamaların önlenmesi genellikle mümkündür. Bu tür kanamalar yetişkinlerde daha sık görülürken, çocuklarda daha az etkili olur. Ağrı, ameliyat sonrası herkesin yaşadığı bir sorundur ve kişiden kişiye değişen ölçülerde ağrı meydana gelebilir. Bazen ses özelliklerinde değişim olabilir. Boğaz ameliyatı sonrası hastalar genellikle iki hafta içinde iyileşme gösterirler.

Boğaz ameliyatı sonrası bakım, iyileşme sürecinin hızlanması ve komplikasyonların önlenmesi açısından önemlidir. Ameliyat sonrası ilk birkaç gün yumuşak ve soğuk gıdaların tüketilmesi önerilir. Ayrıca bol sıvı alımı ihmal edilmemelidir. Ağrı kesici ve antibiyotikler doktorun önerdiği şekilde kullanılmalıdır. Ameliyat sonrası iyileşme sürecinde ağır fiziksel aktivitelerden kaçınılmalıdır. Ayrıca, boğaz bölgesinin temiz tutulması ve enfeksiyon riskinin azaltılması için hijyen kurallarına dikkat edilmelidir.

Her ne kadar boğaz ameliyatı sıkça uygulanan bir yöntem olsa da, bazı durumlarda ameliyat dışı tedavi yöntemleri de tercih edilebilir. Antibiyotik tedavisi, iltihaplanmanın kontrol altına alınmasında etkili olabilir. Ayrıca, ağrı kesiciler ve anti-enflamatuar ilaçlar, semptomların hafifletilmesinde yardımcı olabilir. Alternatif tedavi yöntemleri arasında sıcak tuzlu su ile gargara yapmak, bitkisel çaylar tüketmek ve buhar inhalasyonu yer alabilir. Ancak bu yöntemlerin etkinliği kişiden kişiye değişebilir ve her durumda doktorun önerileri doğrultusunda hareket edilmelidir.

Boğaz ameliyatı, özellikle sıkça tekrarlayan bademcik iltihaplarında etkili bir tedavi yöntemidir. Ameliyatın riskleri bulunsa da, doğru bakım ve tedavi ile bu riskler minimize edilebilir. Boğaz ameliyatı sonrasında iyileşme süreci genellikle hızlıdır ve hastalar kısa sürede normal yaşamlarına dönebilirler. Her durumda, ameliyat kararı doktor tarafından titizlikle değerlendirilmelidir.