Azitromisin boğaz ağrısına fayda sağlar mı?

Boğaz ağrısının tedavisinde azitromisinin yeri, enfeksiyonun kaynağına bağlı olarak değişkenlik gösterir. Bu yazı, antibiyotiğin hangi durumlarda etkili olduğunu, bakteriyel ve viral enfeksiyonlar arasındaki farkları ve akılcı ilaç kullanımının önemini detaylandırıyor.

18 Kasım 2025

Azitromisin ve Boğaz Ağrısı: Kapsamlı Bir Değerlendirme


Boğaz ağrısı, üst solunum yolu enfeksiyonlarının sık görülen bir semptomu olup, hastaların sağlık kuruluşlarına başvurularında önemli bir yer tutmaktadır. Azitromisin, makrolid grubuna ait geniş spektrumlu bir antibiyotik olarak bilinmekte olup, çeşitli bakteriyel enfeksiyonların tedavisinde yaygın şekilde kullanılmaktadır. Ancak, boğaz ağrısı vakalarında azitromisinin etkinliği ve uygunluğu, altta yatan etiyolojik faktörlere bağlı olarak değişkenlik göstermektedir.

Boğaz Ağrısının Etiyolojisi ve Azitromisinin Rolü


Boğaz ağrısının en yaygın nedenleri arasında viral enfeksiyonlar (%80-90) ve bakteriyel enfeksiyonlar (%10-20) yer almaktadır. Azitromisin, özellikle bakteriyel patojenlere karşı etkili olmakla birlikte, viral enfeksiyonlar üzerinde herhangi bir terapötik etkiye sahip değildir. Bu nedenle, boğaz ağrısının tedavisinde azitromisin kullanımından önce, enfeksiyonun bakteriyel kaynaklı olup olmadığının tespit edilmesi kritik önem taşımaktadır.

A Grubu Beta-Hemolitik Streptokok (AGBHS) Enfeksiyonları ve Azitromisin


Bakteriyel boğaz enfeksiyonlarının en sık görülen etkeni A Grubu Beta-Hemolitik Streptokoklardır. Penisilin türevi antibiyotikler, AGBHS enfeksiyonlarında birinci basamak tedavi seçeneği olarak kabul edilmektedir. Azitromisin ise genellikle penisilin alerjisi bulunan hastalarda alternatif bir tedavi seçeneği olarak önerilmektedir. Ancak, son yıllarda artan antibiyotik direnci nedeniyle azitromisinin etkinliğinde bazı bölgesel farklılıklar gözlemlenmektedir.

Atipik Bakteriyel Enfeksiyonlarda Azitromisin Kullanımı

Azitromisin, aşağıdaki atipik bakteriyel patojenlere karşı özellikle etkili olabilmektedir:
  • Mycoplasma pneumoniae
  • Chlamydia pneumoniae
  • Bordetella pertussis
Bu patojenlerin neden olduğu boğaz enfeksiyonlarında azitromisin, uygun bir tedavi seçeneği olarak değerlendirilebilmektedir.

Akılcı Antibiyotik Kullanımı ve Gereksiz Reçetelemenin Riskleri

Gereksiz azitromisin kullanımı, aşağıdaki olumsuz sonuçlara yol açabilmektedir:
  • Antibiyotik direncinin artması
  • Yan etki profiline maruz kalma (gastrointestinal rahatsızlıklar, karaciğer enzim yüksekliği, kardiyak aritmi riski)
  • Maliyet etkinliğinin azalması
  • Mikrobiyota üzerinde olumsuz etkiler

Klinik Değerlendirme ve Tanı Yöntemleri

Boğaz ağrısı şikayeti ile başvuran hastalarda, aşağıdaki klinik değerlendirme yöntemleri uygulanmalıdır:
  • Detaylı anamnez alınması
  • Fizik muayene bulgularının değerlendirilmesi
  • Hızlı antijen testi veya boğaz kültürü uygulanması
  • Centor kriterleri gibi klinik skorlama sistemlerinin kullanılması

Alternatif Tedavi Yaklaşımları

Bakteriyel olmayan boğaz ağrısı vakalarında, aşağıdaki semptomatik tedavi yöntemleri önerilmektedir:
  • Analjezik ve antipiretik ilaçlar (parasetamol, ibuprofen)
  • Topikal anestezik içeren pastiller ve spreyler
  • Tuzlu su ile gargara
  • Yeterli sıvı alımı ve istirahat
  • Nemlendirici kullanımı

Sonuç ve Öneriler

Azitromisin, yalnızca bakteriyel kaynaklı boğaz enfeksiyonlarında ve uygun endikasyonlar varlığında etkili bir tedavi seçeneğidir. Viral enfeksiyonlarda veya non-enfeksiyöz nedenlere bağlı boğaz ağrılarında kullanımı fayda sağlamamakta, aksine zararlı olabilmektedir. Hekimlerin, boğaz ağrısı şikayeti ile başvuran hastalarda ayırıcı tanıyı dikkatle yapmaları ve antibiyotik reçeteleme kararını kanıta dayalı tıp prensipleri doğrultusunda vermeleri gerekmektedir. Hasta eğitimi ve toplum sağlığı açısından, gereksiz antibiyotik kullanımının önlenmesi büyük önem taşımaktadır.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
Güncel
Boğaz Kuruması Belirtileri ve Tedavisi
Boğaz Kuruması Belirtileri ve Tedavisi
Güncel
Boğaz Ağrılarına Ne İyi Gelir?
Boğaz Ağrılarına Ne İyi Gelir?
Güncel
Boğaz Yanması Neden Olur?
Boğaz Yanması Neden Olur?
;